Storytelling: vertel verhalen, geen leugens

Daar is hij weer! Even weg geweest, maar vandaag zag ik ‘m voor de honderdste keer langskomen: het plaatje van de roedel wolven – het alpha-mannetje als leider achteraan – waarvan we zogenaamd zo veel kunnen leren. Vooral op LinkedIn werd hij een tijd terug veelvuldig gedeeld. Organisatiedeskundigen, coaches, adviseurs interne communicatie, ze vonden het allemaal een prachtig verhaal.

Storytelling
Het wolf pack-verhaal is een vorm van storytelling, een populaire activiteit in communicatie en marketing. Waardevol ook, maar dan moet het wel waar zijn. En het wolvenverhaal bleek grote onzin. Jammer, want er zijn zo veel voorbeelden uit de natuur waarvan we kunnen leren die wél kloppen. Al die deskundigen die hiermee hun netwerk iets dachten te leren over organisatie, teamwork en leiderschap, krabbelden stilletjes terug.

Hoax
Een ander voorbeeld. Eerder dit jaar had ik een uitgebreide discussie met een Amerikaan. Niet zomaar een Amerikaan, een zelfbenoemd storytelling-deskundige! De man had op Linkedin een foto geplaatst die toen al een tijdje de ronde deed op sociale media, steeds met een ander bijschrift, steeds onjuist..

Een zwart-wit-foto van een schip, volgeladen met vluchtelingen. Europeanen die tijdens de Tweede Wereldoorlog naar Amerika vluchtten, zo leerde het bijschrift. Nu was deze hoax al lang doorgeprikt, maar dat was meneer de storyteller blijkbaar ontgaan. Ik was natuurlijk zo vriendelijk om hem daar op te wijzen. Zijn reactie: ‘Dat maakt niet uit, het gaat om het verhaal’.
Ik was met stomheid geslagen. In zijn ogen kun je dus elk verhaal en elke foto de wereld in brengen, je eigen draai er aan geven en doen alsof het de waarheid is?! Bedenk dat diezelfde foto door extreem-rechts werd gebruikt om de angst voor de vluchtelingenstroom aan te wakkeren, door te beweren dat dit een ’tsunami van Syriërs’ betrof!

Authentiek
Deze ‘deskundige’ heeft er weinig van begrepen. Wat zal hij zijn klanten adviseren? Hoe helpt hij bedrijven een verhaal rond hun onderneming te vertellen? Je vertelt een verhaal om een bedrijf een gezicht te geven, het merk persoonlijker te maken. En betrouwbaar natuurlijk! Stel, deze meneer pakt zijn grote duim, zuigt er een mooi verhaal uit dat na een paar maanden door de klanten van het bedrijf als verzinsels wordt ontmaskerd? Wat betekent dat voor de waarde van dat verhaal? Voor de betrouwbaarheid van het bedrijf?

Verhalen vertellen is mooi, en kan heel waardevol zijn. Maar houd het authentiek. Storytelling is het naar boven halen en vertellen van verhalen, niet het verzinnen van sprookjes.